Η Αττική βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις σε αναλογία πρασίνου στον κόσμο με τεράστιες επιπτώσεις στην ψυχική και σωματική υγεία και είναι άμεση και επιτακτική ανάγκη αυτό να αναστραφεί με συγκεκριμένες πολιτικές.
Στα Social Media και ειδικά στα τοπικά groups της Αττικής, υπάρχει έντονη αντιπαράθεση για την κοπή των δέντρων. Ναι, όσο κι αν ακούγεται παράξενο στις ημέρες μας, υπάρχουν και αρκετοί που υποστηρίζουν την κοπή των δέντρων.
Με πρώτο επιχείρημα την επικινδυνότητα λόγω κλίσης και δεύτερο επιχείρημα, η απελευθέρωση των πεζοδρομίων για να περπατάμε.
Τα επιχειρήματα είναι ορθά, μόνο που δεν λαμβάνουν υπόψη τους τις επιπτώσεις, σε ποια κλιματική εποχή βρισκόμαστε, ούτε το ότι η Αττική είναι μία από τις πιο μολυσμένες περιοχές του πλανήτη με το χαμηλότερο πράσινο, ούτε ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση ευθύνεται για 15.000 πρόωρους θανάτους στην Ελλάδα ετησίως, ούτε τα ενεργειακά και περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα που προσφέρουν τα δέντρα και που λείπουν… Ούτε καν ότι οι πράσινες περιοχές είναι οι περιοχές με μεγάλη αξία και ζήτηση.

Και δεν λαμβάνουν υπόψη τους επίσης ότι η έλλειψη πεζοδρομίων δεν οφείλεται στα δέτρα αλλά στα Ι.Χ. Το μεγαλύτερο ποσοστό δημόσιου χώρου δεν τον καταλαμβάνουν τα δέντρα. Ισα – ίσα που η Αττική υπολείπεται κατά πολύ των υπολοίπων μεγάλων πόλεων. Το μεγαλύτερο ποσοστό δημόσιου χώρου με διαφορά το καταλαμβάνουν τα Ι.Χ.
Περίεργη θα χαρακτήριζα και την στάση των δημοτικών αρχών. Αν και όλες δηλώνουν περιβαλλοντικά ευαίσθητες, αν και όλες σχεδόν δεν παραλείπουν να διαφημίζουν μεγάλες ή μικρές δενδροφυτεύσεις εντούτοις οι πολιτικές τους αδιαμφισβήτητα οδηγούν στην συνεχή μείωση του πρασίνου στην πόλη.
Και δεν έχουν κατανοήσει την κλιματική κρίση, για την οποία τόσο ο ΟΗΕ, όσο και η Ευρωπαϊκή Ενωση έχουν κηρύξει τη δεκαετία 2020 – 2030 ω δεκαετία ανάταξης της βιοποικιλότητας με αιχμή τον εμπλουτισμό του πρασίνου στις πόλεις το οποίο και χρηματοδοτούν γενναία πια.
Υπάρχουν σοβαρά κομμάτια της κοινωνίας και των τοπικών αρχών για να το γράψω ήπια, που βάζουν σε δεύτερη μοίρα και προτεραιότητα το πράσινο στην πόλη ή το μεταθέτουν για αργότερα.
Τολμώ να πω ότι δεν έχουν κατανοήσει πλήρως το πρόβλημα. Η Αττική με τον έναν ή τον άλλο τρόπο (φωτιές, αρρώστιες, οικοδομές, καταστροφή πεζοδρομίων κλπ) έχει χάσει πάνω από το 70% των δέντρων της τα τελευταία 30 χρόνια.
Βρίσκεται σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ στην 4η θέση πριν το τέλος όλων των μεγάλων πόλεων (180) αναφορικά με τους χώρους πρασίνου που αντιστοιχούν σε κάθε πολίτη. Μόλις 0,96 m2 πρασίνου ανά κάτοικο, όταν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) θεωρεί πως η ελάχιστη αναλογία πρασίνου στις πόλεις δεν πρέπει να είναι κάτω από 9 m2/κάτοικο! Η Αθήνα βρίσκεται 10 φορές κάτω από το όριο.
Η Αθήνα με τα προάστιά της, έχει χειρότερη αναλογία πρασίνου ακόμα κι από πόλεις που βρίσκονται κυριολεκτικά μέσα στην έρημο ή πάσχουν από υπερβολική τσιμεντοποίηση, όπως η Τιχουάνα του Μεξικό και το Λας Βέγκας των ΗΠΑ, η Βενετία στην Ιταλία και η Τσανγκγουόν στη Νότια Κορέα.
Η Αττική βρίσκεται σήμερα σε μια κατάσταση που χτυπάει ευθέως την υγεία των ανθρώπων, πέραν της ποιότητας της ζωής τους. Διότι τα δέντρα δεν φιλτράρουν μόνο την ατμόσφαιρα. Μειώνουν τους θορύβους που επίσης ευθύνονται για ψυχασθένειες, εμφράγματα και μαθησιακές δυσκολίες για τα παιδιά, προσφέρουν ίσκιο και μείωση των μελανωμάτων, προσφέρουν και ψυχική υγεία και μείωση του στρες. Σε περιοχές με πολύ πράσινο καταγράφεται μείωση 30% των διαζυγίων, διότι οι άνθρωποι είναι πιο ήρεμοι.
Η κοπή των δέντρων σημαίνει εξαφάνιση των φωλιών των πουλιών, ανατροπή του οικοσυστήματος και αύξηση των κουνουπιών και της ανάγκη καρκινογόνων ψεκασμών και της μετάδοσης ασθενειών.
Η κοπή των δέντρων οδηγεί στην αύξηση του φαινομένου των Αστικών Θερμικών Νησίδων και στην αύξηση των θανάτων από θερμοπληξία.
Και το μικροκλίμα, όπως και τα ακραία καιρικά φαινόμενα επηρεάζονται τοπικά. Ακόμη και σε επίπεδο γειτονιάς.
Για την Αττική η έλλειψη πρασίνου δεν είναι ένα ακόμη πρόβλημα. Είναι το μέγιστο πρόβλημα που κάνει την πόλη αβίωτη και αποκρουστική. Είναι το πρόβλημα που υποβαθμίζει τις γειτονιές και τις απαξιώνει. Είναι το πρόβλημα που αυξάνει την δυσφορία των κατοίκων.
Και το να σταματήσουμε να κόβουμε τα δέντρα ή να είμαστε φειδωλοί σε τέτοιες αποφάσεις δεν λέει τίποτα. Διότι έχουμε χάσει ήδη τεράστιες ποσότητες και διότι αναγκαστικά συνεχίζουμε να χάνουμε δέντρα από αίτια εκτός της βούλησής μας.
Η πρώτη αιτία είναι οι οικοδομές. Καθημερινά αδειοδοτείται η κοπή χιλιάδων δέντρων. Μια επίσκεψη στην «Διαύγεια των Πολεοδομιών» θα σας πείσει.
Οι φωτιές, η γήρανση των δέντρων και οι αρρώστιες. Τα δίκτυα των οργανισμών κοινής ωφέλειας που σκάβουν ορύγματα και κόβουν τις ρίζες οδηγώντας σε πτώσεις ή μαρασμό.
Το κόψιμο λόγω καταστροφής των ρολογιών των ΔΕΚΟ. Το κόψιμο από αναπλάσεις όπου κόβονται τεράστια αιωνόβια δέντρα μεγάλης περιβαλλοντικής απόδοσης και στην θέση τους φυτεύονται μικρά δεντράκια και πολύ μακρυά από εκεί που κόπηκαν.
Ποιες πολιτικές επιβάλλονται στην Αττική για το Πράσινο:
Πρώτα από όλα χρειάζεται καταγραφή όλων των δέντρων σε ψηφιακή πλατφόρμα, ανοιχτή στο κοινό, με την περιβαλλοντική τους αξία για να συνειδητοποιούμε την εξέλιξη και τις ανθρωπογενείς επιπτώσεις.
Ύστερα χρειάζεται μια μελέτη να αποτυπώσουμε ιστορικά την απώλεια για να συνειδητοποιήσουμε το πρόβλημα.
Στην συνέχεια χρειάζεται μελέτη ανάπτυξη του πρασίνου ώστε να προσδιοριστεί ποια δέντρα πρέπει να φυτεύουμε, που και με ποια διαδικασία. Όλοι οι επιστήμονες τονίζουν την κακή διαχείριση από τις υπηρεσίες των δήμων που δεν διαθέτουν το απαραίτητο προσωπικό
Χρειάζεται επίσης αυστηροποίηση του νομικού πλαισίου. Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να κόβουμε δέντρα επειδή μας είναι πιο εύκολο.
Πρέπει να σταματήσουμε να επιδοτούμε έργα που μειώνουν το περιβαλλοντικό ισοζύγιο και να απαιτούμε μετρήσιμο και άμεσο εμπλουτισμό του πρασίνου και του ισοζυγίου.
Πρέπει να αναπτύξουμε τεχνικές με πράσινες ταράτσες και κάθετους κήπους.
Και τέλος πρέπει να φτιάξουμε τεράστια και πολλά φυτώρια έτσι ώστε σε δέκα χρόνια να έχουμε χιλιάδες έτοιμα μεγάλα δέντρα για φύτευση.
Όλα αυτά πρέπει να τα κάνει η Περιφέρεια Αττικής διότι το πρόβλημα είναι καθολικό, καθημερινό και έντονο. Κάθε δήμος ξεχωριστά δεν μπορεί και δεν διαθέτει ούτε τα χρήματα, ούτε το προσωπικό για να το κάνει. Δεν βρισκόμαστε πια στην θέση όπου μπορούμε απλά να κάνουμε μερικές δενδροφυτεύσεις ετησίως. Χρειάζονται πολιτικές έντασης και ανάταξης.

ΑΤΤΙΚΗ #δεντρα #πρασινο #περιβάλλον